آماده سازی و زیرسازی سطح ؛ برای رنگ آمیزی و اهمیت آن

آماده سازی و زیرسازی سطح نه فقط برای رنگ آمیزی سطوح فلزی و رنگ‌آمیزی با رنگ‌های کوره‌ای یا الکترواستاتیک، بلکه برای تمام روش‌های رنگ کردن سطوح بسیار مفید است و نتیجه‌ی مطلوبی درپی دارد. به علاوه آماده سازی و زیرسازی سطح از این جهت اهمیت دارد که با انجام این کار، دوام و کیفیت رنگ روی سطح موردنظر شما را تضمین می‌کند.

ضمنا در مورد اهمیت این موضوع نیز باید به این نکته اشاره کنیم که اگر سطح موردنظر شما به خوبی پرداخته و آماده نشده باشد، روی کیفیت و طول عمر رنگی که از آن برای رنگ کردن سطح موردنظر خود استفاده می‌کنید، تاثیر می‌گذارد. چرا که اگر آماده سازی و زیرسازی سطح  مناسب نباشد، پوشش رنگ در مقابل شرایط محیطی مقاوم نخواهد بود و بعد از مدت زمان کوتاهی شما به رنگ‌آمیزی مجدد نیاز پیدا می‌کنید. به همین دلیل پس از اینکه به رنگ آمیزی چه سطوح کوچک و خانگی و چه سطوح بزرگ و صنعتی اقدام کنید، سطح موردنظر خود را پخته و آماده کنید.

البته امروزه از روش‌های متنوع و خاصی برای آماده سازی و زیرسازی سطح جهت رنگ آمیزی استفاده می‌شود، اما درحال حاضر تعداد کمی از آن‌ها در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آماده سازی و زیرسازی سطح چیست؟

درحقیقت زیرسازی سطح به مجموعه‌ای از فرآیندها و عملیات‌ها گفته می‌شود که شامل پاکسازی، از بین بردن مواد سست شده و اصلاح فیزیکی یا شیمیایی یک سطح و آماده سازی آن برای رنگ آمیزی است. البته به دو طریق شیمیایی و مکانیکی می‌توان اقدام به آماده سازی یک سطح کرد، اما برای رسیدن به حداکثر کیفیت رنگ‌آمیزی انجام چنین کاری لازم و ضروری است.

به چه دلیل قبل از رنگ آمیزی به آماده سازی و زیرسازی سطح  نیاز دارید ؟

در نگاه اول ممکن است هرسطح چوبی، آهنی یا استیل، پاک و تمیز به‌نظر برسد؛ اما حتما به این نکته توجه داشته باشید که قبل از اقدام به رنگ آمیزی هرسطحی، آن را از آلودگی‌هایی مانند گرد و غبار، روغن، چربی پاک کنید. چراکه این آلودگی‌ها سبب می‌شود که رنگ به خوبی روی سطح موردنظر شما برای رنگ‌آمیزی ننشیند. البته دلایل بسیار دیگری نیز وجود دارد که گواه اهمیت آماده سازی و زیر سازی سطح پیش از اقدام به رنگ آمیزی یک سطح هستند اما از جمله مهمترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

• از بین بردن حتی کوچکترین لایه آلودگی از روی سطح و جلوگیری از آلوده شدن مجدد سطح
• به حداکثر رساندن هرچه بیشتر میزان تعامل مولکولی میان رنگ و سطح بستر
• بهینه سازی نیروهای چسبندگی
• بالابردن میزان سختی و مقاومت در برابر سایش
• محافظت از سطح در برابر ضربه و خوردگی

چرا آماده سازی و زیرسازی سطح در رنگ آمیزی صنعتی مهم است ؟

در ارتباط با موضوع آماده سازی و زیرسازی سطح در رنگ‌آمیزی صنعتی باید به این نکته مهم اشاره کنیم که در این حوزه، حفاظت از سطح زیرین در برابر عناصر مخرب از اصلی‌ترین مواردی است که باید به آن توجه ویژه داشته باشید. به علاوه در رنگ‌آمیزی صنعتی اگر سطح به خوبی آماده و زیرسازی نشده باشد، مواد شیمیایی و مضر به دام افتاده میان رنگ و سطح می‌تواند باگذشت زمان سبب خوردگی و آسیب دیدگی‌هایی شود که از دید شما پنهان خواهد بود.

ضمنا لازم به ذکر است که وجود روغن و چربی روی سطوح فلزی باعث می‌شود تا رطوبت در زیر رنگ باقی بماند و این امر در طولانی مدت پوسته پوسته شدن رنگ را درپی دارد. به علاوه با بروز چنین اتفاقی فلز بیشتر در معرض آب و هوا قرار می‌گیرد و به مرور زمان دچار خوردگی می‌شود.

نکته مهم دیگری در مورد آماده سازی و زیرسازی سطح برای رنگ‌آمیزی صنعتی باید به آن اشاره کنیم، موضوع کاهش هزینه است. چراکه اگر سطح آماده نباشد، رنگ روی سطح ماندگاری کمتری خواهد داشت و در این حالت تعداد دفعات نیاز سطح به رنگ‌آمیزی مجدد افزایش پیدا می‌کند. البته به این نکته هم توجه داشته باشید که رنگ‌آمیزی مجدد تنها شامل هزینه مربوط به خرید مجدد رنگ نیست. زیرا از بین بردن آثار نامطلوبی که از رنگ‌آمیزی‌های قبلی به جا مانده است هم باعث دو برابر شدن هزینه‌های شما می‌شود.

از چه روش‌های آماده سازی سطح برای رنگ آمیزی صنعتی استفاده می‌شود ؟

همانطور که در ابتدا با آن اشاره کردیم، برای رسیدن به بالاترین کیفیت رنگ آمیزی شما به آماده سازی و زیر سازی هرسطحی نیاز دارید که می‌خواهید آن را رنگ‌آمیزی کنید. به همین دلیل سطوح صنعتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و شما باید برای اینکه در زمان رنگ‌آمیزی آن‌ها به بالاترین کیفیت دست پیدا کنید، باید به گونه‌ای این سطوح آماده سازی شود که چسبندگی لازم میان رنگ و سطح ایجاد شود. از این رو از بین بردن آلودگی از روی این سطوح به روش سیستماتیک امری ضروری است.

بنابراین  آماده سازی و زیرسازی سطح برای رنگ‌آمیزی صنعتی زمانی می‌تواند مفید و موثر باشد که حداقل دو یا تمام مراحلی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم را به دقت انجام بدهید :

• چربی زدایی و پاکسازی

این روش از آماده سازی و زیرسازی سطح برای رنگ‌آمیزی صنعتی شامل از بین بردن هرگونه آلودگی مانند آلودگی ناشی از روغن و چربی است که معمولا باید برای حذف از آن‌ها از شیوه بخارزدایی یا چربی زدایی با اولتراسونیک، روش پاشش، غوطه‌وری و اسکراب استفاده کرد.

در روش حذف چربی با بخار، سطح یا شی موردنظر در بخارهای پرکلرواتیلن غوطه‌ور می‌شود. با انجام چنین کاری این بخارها روی سطح یا شی موردنظر شما متراکم شده و آلودگی‌ها و چربی‌ها را از روی آن پاک و در خود حل می‌کند. البته اگر امکان چربی زدایی با بخار پرکلرواتیلن در دستگاه مخصوص وجود نداشته باشد، ابتدا سطح به این ماده آغشته می‌شود و سپس از بخار آب برای پاکسازی کامل سطح استفاده می‌شود. ضمنا این مواد حلال در هر حالت مایع و بخار مضر هستند و در هنگام استفاده از این مواد، محیط کار باید کاملا تخلیه شود.

در مورد روش غوطه‌وری و اسکراب برای حذف چربی و روغن از روی سطوح برای رنگ‌آمیزی صنعتی هم می‌توان گفت که در این روش، سطح یا شی فلزی در ماده‌ی چربی زدا قرار داده می‌شود و سپس با آب داغ شسته می‌شود. در آخر هم برای خشک کردن آن می‌توان از حرارت یا بخار استفاده کرد یا برای خشک شدن سطح یا شی فلزی آن را در دمای محیط قرار داد.

• روش‌های فیزیکی و سایشی

به دلیل ایجاد امکان اتصالات قوی‌تر سطوح ساییده شده و زبر نسبت به سطوح صاف و صیقلی و همچنین داشتن بیشترین مناطق تماس برای چسبندگی بهتر، روش سایشی یکی از موثرترین روش‌های آماده سازی و زیرسازی سطح برای رنگ آمیزی صنعتی است. درواقع با استفاده از این روش در هنگام ساییدن سطح، ذرات ساییده شده با سرعت بالایی به سطح موردنظر برخورد کرده و در اثر این اتفاق، هرگونه آثار مربوط به خوردگی، رنگ و زنگ زدگی از روی سطح پاک می‌شود.

معمولا این سایش به روش‌های شن بلاست، کشیدن برس و سنبازده زدن انجام می‌شود و از این روش بیشتر در کارخانجات تولیدی، کشتی‌سازی‌ها، نیروگاه‌ها و فرودگاه‌ها استفاده می‌شود. به علاوه از مواد سایشی مختلفی در این روش استفاده می‌شود که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به خاکسترهای مواد فلزی، اکسید آلومینیوم، گلوله‌های فلزی، شن و ماسه اشاره کرد.